Rente? Doe niet zo negatief!
Geplaatst op: 20-03-2016, 10:49:33
Toen ik jong was, had ik een Zilvervloot-rekening bij mijn lokale bank. Ik kreeg 6% rente en als ik de verleiding kon weerstaan om het geld er binnen een paar jaar af te halen, kreeg ik op mijn 15e nog eens 1,5% bonusrente. Zo heb ik als kind kleine bedragen leren sparen om er uiteindelijk iets moois van te kopen (ik geloof dat het een stereotoren werd). Maar ja, dat waren de jaren 70, toen hadden we nog inflatie en rentes met een getal voor de komma. Wat vertelt u nu aan uw kinderen om ze spaarzin te leren? “Hier jongen, zet je zakgeld maar vlug op de bank, als je dan netjes wat rente en kosten betaalt, krijg je het over vijf jaar weer terug?” Die jongen koopt meteen op internet een nieuw wapen voor zijn favoriete game!
Boeterente in Japan
In wat voor wereld leven we? Ik begrijp het niet en dat maakt me nerveus. Een paar weken geleden stelde de Japanse centrale bank een boeterente in voor gelden die banken er tijdelijk willen stallen. Negatieve rentes. In Europa zijn er nog wel meer landen die dat doen. Waarom? De economie draait niet lekker, deflatie ligt op de loer en dus besluit de centrale bank tot verdere stimulering van de economie over te gaan: lagere rente, meer geld in omloop. Het moet leiden tot meer investeringen, meer vraag naar leningen en opwaartse druk op de prijzen. Maar het werkt niet zoals gehoopt in de reële economie: groei en inflatie blijven laag. De financiële markten reageerden tot voor kort wel zoals gehoopt: lagere rentes en hogere prijzen voor aandelen en vooral ook een lagere muntkoers om de export te stimuleren.
Marktreactie ook onverwacht
Echter, bij de recente onverwachte manoeuvre in Japan was ook de marktreactie onverwacht. Eerst gebeurde nog wat de Japanse bank hoopte: de beurskoersen stegen en de yen verzwakte. Het feest duurde maar een dag. De yen is nu 5% sterker dan ervoor en de beurs staat 10% lager.
Opperwezens
Centrale bankiers hebben zich sinds de financiële crisis gedragen als opperwezens die de macht in handen hebben. De markt heeft ze nu laten weten dat ze (althans in Japan) hun geloofwaardigheid verloren hebben. En daar is de gouverneur, meneer Kuroda, niet blij mee. Hij slaat om zich heen en dreigt dat hij de rente nog negatiever gaat maken. En bedrijven die luisteren naar de centrale bank en aankondigen nieuwe investeringen in Japan te doen, worden beloond. Hun aandelen zullen worden gekocht door diezelfde centrale bank. De bank wil daarmee op de stoel gaan zitten van de manager en direct economische beslissingen van particulieren beïnvloeden. Dat gaat in mijn ogen echt te ver.
Geen drama
De centrale banken trekken aan een dood paard, er is op dit moment even geen groei, niet fijn, maar het is ook geen drama. Commerciële banken vertonen nu een tegennatuurlijke reactie: de vraag naar leningen neemt natuurlijk niet toe door deze marginale renteverlaging, maar de bank zit behoorlijk in haar maag met de nieuwe deposito’s die binnenkomen, die kosten de bank nu geld! Dus zij gaan mensen en bedrijven vragen geld toe te leggen om hun geld bij de bank te mogen stallen. Wie schiet hier nu wat mee op? Spaarders krijgen geen vergoeding meer, bedrijven zitten niet te wachten op nog goedkoper geld.
Onhoudbaar op termijn
De grote winnaar is de overheid. Wie kan lenen tegen negatieve rentes zoals de Japanse (maar bijvoorbeeld ook de Zwitserse) overheid, komt nooit krap bij kas te zitten. Integendeel, hoe meer je leent, hoe beter het gaat met de overheidshuishouding. Dat is onhoudbaar op termijn, maar wel de realiteit zolang de huidige generatie centrale bankiers het voor het zeggen heeft.
Visie door Arnout van Rijn
Bron: www.robeco.nl van 18 maart 2016